La 25-a leciono (pamoka)

Saluton karaj!

Bonvolu kontroli, ĉu vi bone respondis la demandojn.

1. Kion trovis la muso en la loĝĉambro?
La muso trovis muskaptilon en la loĝĉambro.
2. Kial la muso ekmaltrankviliĝis?
La muso pensis, ke tiu ilo estas danĝera al ĝi kaj al aliaj bestoj.
3. Kion ĝi decidis?
Ĝi decidis peti helpon ĉe aliaj bestoj kaj trovi solvon.
4. Kiun la besteto vizitis unue?
La muso unue vizitis kokinon.
5. Kion respondis la kokino?
La kokino respondis, ke ne ekzistas problemo, ĉar ĝi loĝas ekster la domo.
6. Kiu estis la dua vizitita besto?
La dua vizitita besto estis porko.
7. Kion al muso respondis la bovino?
La bovino respondis, ke muskaptilo eĉ ne tiklas ĝin.
8. Kiel sentis sin muso?
La muso sentis sin mizere.

Bonvolu kontroli, ĉu vi bone tradukis al la litova lingvo.

Ĉevalaĉo – kuinas.
Vestaĉo – skarmalas.
Virinaĉo – boba.
Aĉulo – blogiukas, blogas žmogus, bjaurybė.
Hundaĉo – šunpalaikis, šunėkas.

La muskaptilo (2)
El la LERNILOTEKO; Aŭtoro – Klaŭdjo Ediĵanjo

Kaj la muso sentis sin mizera. Ĝi pensis: ekde nun, mi dietas, kaj mi planos la paŝojn por ke mi ne enkaptiĝu. Forpasis la tagoj ĝis kiam, dum certa nokto, oni aŭdis: plakt!
La muso malfermis la okulojn kaj ekparolis:
– Ĉu estas alia muso en ĉi tiu domo? Mi devas helpi ĝin!
La bruo vekis la mastrinon, kiu pensis: la muso estas kaptita, mi devas inspekti. Kaj vidu: la kaptilo kaptis la voston de venena serpento, kaj pro la mallumo, la serpento pikvundis la virinon, kiu malsaniĝis kaj enhospitaliĝis por kelkaj tagoj. Ne tute sana, la virino revenis kaj la kuracisto rekomendis, ke ŝi manĝu bongustan rizbuljonon. Tiam la edzo akrigis la tranĉilon kaj mortigis la kokinon.
Vespere, la najbararo vizitis la geedzojn kaj iu konsilis:
– Metu porkan grason sur la vundo kaj vi tuj bonfartos.
Tiam, por eltiri la grason, la viro buĉis la porkon. La virino resaniĝis, ŝi tute bonsanis kaj por festi ŝian sanon la viro faris rostitan bovaĵon el sia bovino.
Ekde tiu tago, oni ne plu uzis muskaptilon en tiu domo, kaj la eta muso restis sola, pripensante la destinon de la aliaj bestoj.

Alia – kitas.	Akra – aštrus.	Bongusta – skanus.	Bruo – triukšmas.	Buĉi – skersti.
Destino – likimas.	For – šalin, lauk.	Fermi – uždaryti.	Graso – taukai.	Kelkaj – keletas.
Lumo – šviesa.	Morti – mirti.	Pasi – praeiti.	Piki – durti.	Rosti – kepti ant ugnies.
Tiri – traukti, tempti.	Veki – žadinti.	Veneno – nuodai.	Vosto – uodega.	Vundi – sužeisti.

Bonvolu noti la frazojn kiuj kongruas kun la teksto per „jes, tio estas vero“ aŭ „ne, tio ne estis en la teksto“. Pensu pri la tuta teksto (en la 24a kaj 25 lecionoj) kaj provu respondi per longaj frazoj.

1. La muso timis loĝi en la domo kie estis la muskaptilo.	Jes tio estas vero.
2. Entute la muso vizitis sep bestojn kaj nur unu besto helpis ĝin	Ne, tio ne estas vero.
3. La kokino volis helpi al la muso, sed ne havis tempon.
4. La porkon ne interesis la problemo de la muso.
5. La bovino pensis, ke la muso malsanas, ĉar besteto estis pala.
6. La bovino decidis ne helpi al la muso, ĉar opiniis, ke porko helpos.
7. La muso opiniis, ke en kaptilo estas alia muso kaj volis helpi ĝin.
8. En kaptilo estis danĝera serpento kiu atakis la dommastrinon.
9. La dommastino post hospitalo estis tute sana kaj energia.
10. La dommastro mortigis kokinon kaj porkon por kuraci la edzinon.

EN URBO – MIESTE

Priešdėlis „mis-“ reiškia klaidingumą, nesusipratimą, netinkamumumą, bet ne priešybę.

Kompreni → miskompreni = kompreni erare, malĝuste kompreni.
Kalkuli → miskalkuli= kalkuli erare, malĝuste kalkuli.
Skribi → misskribi = skribi erare, malĝuste skribi.
Traduki → mistraduki = traduki erare, malĝuste traduki.

Ĝusta – tikras, tikslus.

Bonvolu traduki al la litova lingvo.
• Miskorekti.
• Misuzi.
• Misformi.

Nemaišykiye „mis-“ ir „mal-“. „Mis-“ nepakeičia žodžio prasmės, tik parodo klaidingumą, netinkamumą, o „mal-“ sutekia žodžiui priešingą reikšmę:

Laŭdi – pagirti.	*Mis*laŭdi – klaidingai pagirti kažką sakant, kad tai gerai, kai būna blogai.	*Mal*laŭdi – peikti.
Helpi – padėti.	*Mis*helpi – klaidingai kažką padaryti, norint padėti.	*Mal*helpi – trukdyti.
Aliĝi – prisidėti, prisijungti.	*Mis*aliĝi – apsirikus prisidėti, prisijungti prie kokios nors grupės ar renginio.	*Mal*aliĝi – atšaukti savo dalyvavimą.

Kitoje pamokėlėje išmoksime priesagą „um-“ skaitysime pasaką „Sako de la arĝentaj moneroj“, išmoksime naujų žodžių, susijusių su tema „Komputilo“.

Gražina Opulskienė ir Aida Čižikaitė